Kendinize Suçlayıcı ve Sert Davranırsanız Sağlığınıza Ne Olur?
Yapılan araştırmalar, kendinize şefkat göstermenin sağlığınıza inanılmaz etkileri olduğunu gösteriyor.
Kendinize Şefkat Gösterdiğinizde Stres Düzeyiniz Düşer
Kendimizi sürekli olarak eleştiriyoruz ve doğal olarak bu, bazı sonuçlar doğuruyor. Stanford Üniversitesi bilim direktörü Emma Seppala, kendimize karşı çok sert özeleştiri yapmanın sempatik sinir sistemini tetikleyerek kortizol gibi stres hormonlarının daha çok üretilmesine sebep olduğunu belirtiyor.
Çok fazla kortizol üretilmesi ekstra kilo alınmasına, kalp sorunlarına vb. çeşitli sorunların meydana gelmesine zemin hazırlar. Kendinize şefkat gösterin, sevdiğiniz bir arkadaşınızın canı sıkkın iken ona nasıl davrandığınızı hatırlayın. Arkadaşınız mutsuzken onu eleştirmezsiniz ve moral vermek için onun haklı yanlarını bulmaya çalışırsınız. Kendiniz için de öyle yapın, gereksiz ve haksız eleştiri oklarını kendinize çevirmeyin.
Araştırmalar, kendi kendine şefkat gösterme tekniklerinin; kendinize yaptığınız kırıcı eleştirinin ve kortizolün etkilerini tersine çevirebildiğini gösteriyor. Kendinize şefkat gösterdiğinizde, stres hormonu kortizolün kandaki düzeyi azalır. Pozitif düşünceler vücudunuzda kendinizi iyi hissetmenize sebep olan dopamin hormonu salgılanmasını arttırır.
Kendine Şefkat Göstermek Nasıl Bir Şeydir?
Bir şeyler ters gittiğinde kendinize; “nasıl böyle bir şey yaparım?”, “ne kadar aptalım?” vs. diye sormak yerine; “boş bulundum”, “böyle bir şeyi herkes yapabilirdi”, “en azından artık farkındayım, sorun yok” gibi düşünceleri aşılamaya uğraşmalısınız.
Kendinize Şefkat Gösterdiğinizde Kalp Atışlarınız Yavaşlar
Uçakta iken ya da dövüşmeye hazırlanacağınız zaman tansiyonunuz yükselir, kalp atış hızınız artar. Zira temel öğretimiz, sorun yaratan şey ile savaşmaktır. Dolayısıyla sorun yaratan “şey” bizzat kendimiz isek de; kendimize saldırırız. Bu içgüdümüz nedeni ile kendimize çok sert davranmaya meyilliyizdir.
Fakat kendimize nazik davranmak ve kibarca bu uçuş ya da dövüş modunu kapatmak, kalbimizin çarpma hızını normale çeker ve kardiyovasküler sağlığımız üzerinde olumlu etkide bulunur. Kalp atış hızının düzenlenmesi vücudunuza her şeyin yolunda olduğu ve tehlikede olmadığınız sinyalini verir. Böylece tepkileriniz sertleşmez. Buna bağlı olarak kendi iç sisteminizi dingin tutabilirsiniz.
Kendinize Şefkat Gösterdiğinizde Bağışıklık Sisteminiz Güçlenir
Zihin sağlığının, vücut sağlığı ile ilişkisi üzerine yapılan araştırmalar sürüyor. Ancak bugüne kadar yapılan araştırmalar stresin, insan vücudunda bağışıklık sistemini etkilediğini kesin olarak ortaya koydu. Bunun sebebi; savaş modunda vücudun tehditle baş edebilmesi için yavaşlamasıdır. Kronik stres, sisteminizi yavaşlatır. Fakat kendinize şefkat gösterdiğinizde, bu döngünün çalışması değişir.
Bağışıklık sistemi kişinin kendine şefkat göstermesi ile güçleniyor. Stres azaldığı zaman öksürük ya da soğuk algınlığı gibi problemlerin de azaldığını bildiren çok sayıda araştırma raporu bulunuyor.
Stres mekanizması, vücudun çalışma sistemi ile çok yakından ilgilidir. Araştırmalar meditasyondan tam bir yarar elde edilmesi için kendi kendine şefkat gösterilmesi gerektiğini söylüyor. Kendi içinize yöneldiğinizde, kendinize nazik olmayı da ihmal etmemelisiniz. Kendinize karşı daha düşünceli olun.
Kendinize Şefkat Gösterdiğinizde Anksiyete ve Depresyon Düzeyiniz Azalır
Kendinize gösterdiğiniz şefkat arttıkça, depresyon düzeyiniz düşer. Bu konuda yapılan bilimsel çalışmalar bulunuyor. Kendinize şefkat gösterirken, insan olduğunuzu, hataların ve başarısızlıkların insanlığın doğal bir parçası olduğun hatırlayın. Bu düşünceler yalnızlık hissinden kurtulmanıza yardımcı olur.
Aslında izolasyon hissi; depresyonun sorumlusudur. Kendinize şefkat göstermek, kendinizi yalnız ve dışlanmış hissetmenizin önüne geçer. Araştırmalar kendinize şefkat göstermenin, empati hissinizi de arttırdığını gösteriyor. Kendilerine şefkat gösteren insanlar, diğer insanlara karşı daha anlayışlı oluyorlar. Kendilerine şefkat gösteren insanlar karşılıklı ilişkilerde daha anlamlı bağlantılar oluşturabiliyorlar.
Kendinize şefkat göstermenin bir başka özelliği de size farklı bir bakış açısı vermesidir. Böyle bir durumda vücudunuzda depresyon ve kaygı otomatik olarak azalır. Böylece kendi hikayenize saplanmaktan kurtulursunuz. Kendi kendinizi dinlemekten vazgeçince; zor şeyler olduğunda üzücü sahneler yaratarak içinde kaybolma hissiyatınız da azalır.
Kendinize Şefkat Gösterdiğinizde Diyabetle Daha Kolay Mücadele Edebilirsiniz
Tüm bunların yanı sıra, kendine şefkat göstermenin diyabet hastalarını nasıl iyileştirdiği incelendi. Araştırma sonucunda kendine şefkat gösteren bireylerin hem diyabetleri ile daha kolay baş edebildikleri, hem de kan şekerlerinin uzun süre sabit düzeyde kaldığı gözlemlendi.
Stres hormonu kortizolün fazla salgılanması kandaki glikozu da arttırmaktadır. Bu sebeple kendine karşı daha anlayışlı davranmak, diyabetin doğru yönlendirilmesine de imkan sağlar. Duygu dünyasında kendine karşı şefkat geliştiren birinin kanında glikoz seviyesi sabit kalır. Bu da diyabeti tetikleyen glikoz dalgalanmalarının azalmasına yol açar.
Kendinize Şefkat Gösterdiğinizde Ağrılarınız Azalır
Düşünceler eleştiriden şefkate doğru yönlendiğinde; vücut acıya nasıl tepki vereceğine daha iyi karar verir. Bu durumdaki insanlar daha az ağrı çektiklerini bildiriyorlar. Ağrılar gerginlikten ve direnç göstermekten kaynaklanır. Sert bir duruş geliştirmek yerine yumuşadığınızda; yaşanan fiziksel acının düzeyi düşer. Kendiniz hakkındaki düşüncelerinizi değiştirmek, pek çok şeyle başa çıkmanıza yol açar.
Uzun süredir bilim insanları farkındalığın ve meditasyonun vücutta endorfinin serbest kalmasına yol açtığını bildiriyorlar. Endorfinin vücutta serbest kalması da çekilen ağrının hafiflemesine yol açıyor.
Fotoğraflar: Kapak– MasimbaTinasheMadondo (pixabay.com), 1- StockSnap (pixabay.com), 2- Hassan Quajbir (pexels.com), 3- Artem Beliaikin (pexels.com), 4- Juan Mendez (pexels.com), 5- JustName (pexels.com), 6- Samuel Silitonga (pexels.com)