Sanat Eseri Vandallığının Yaptırımı: Hapis Cezası
Claude Monet‘in (1840 – 1926) ünlü tablosu “Argenteuil Basin With A Single Sailboat” (Bir Yelkenli İle Argenteuil Havzası), 1874‘te çizilmiştir. Paris yakınlarında, Seine Nehri kenarında yer alan Argenteuil kasabasında bir sonbaharın resmedildiği tablo, daha sonra 1924‘te İrlanda Milli Galerisi‘ne miras bırakılmıştır.
Tablonun bugünkü değeri 30 Milyon Lira civarında. Ancak eserin bu denli pahalı olması, vandalizmden kurtulabileceği anlamına gelmiyor. Eser 29 Haziran 2012‘de İrlanda Milli Galerisi’nde sergilenirken alışılmadık bir saldırıya uğradı. Sergi ziyaretçilerinden biri olan Andrew Shannon, ortada hiçbir sebep yokken bir anda tabloya yumruk attı ve esere ciddi zarar verdi.
Tablonun orta kısmında yumruğu ile koca bir delik açan Andrew Shannon, daha sonra bu eyleminden dolayı 5 yıl hapis cezası ile cezalandırıldı. Ayrıca cezasını çektikten sonra 15 ay boyunca da sergilerden uzak durmasına karar verildi. Neden böyle bir şey yaptığı ise halen sır. Olayın hemen ardından polis tarafından alınan ifadesinde bunun bir çeşit eylem olduğunu söyleyen Shannon, ne için eylem yaptığını ise izah edememişti. Zaten Mahkeme karşısına çıkarıldığında da bu savunmasından vazgeçmiş ve dengesini kaybettiği için düşerken ‘yanlışlıkla‘ tabloya zarar verdiğini dile getirmişti. Ancak Mahkeme bu savunmaya itibar etmemiş ve sadece 90 dakika süren duruşma sonunda açık bir vandallık örneği teşkil eden bu eylemi sebebiyle Shannon’ı hapisle cezalandırmıştır.
Tablonun saldırı sonrası %7‘lik kısmında hasar olduğu tespit edilmiştir. Hasar görmesinin ardından bakıma alınan tablo, 18 aylık çalışmanın sonunda 1 Temmuz 2014‘te, önüne güçlü koruyucu bir cam monte edilerek yeniden galerideki yerine konmuştur. Bu uygulama ile eserin yeniden benzer saldırılara uğrama ihtimalinin önüne geçilmeye çalışılmaktadır.
Monet tablolarının uğradığı tek saldırı bu değildir. Ressamın 1874‘te yapmış olduğu “Le Pont d’Argenteuil” (Argenteuil Köprüsü) isimli eserine de 6 Ekim 2007 gecesi, Fransa‘da sergilenmekte olduğu Orsay Müzesi‘ne kaçak giren bir grup tarafından zarar verilmişti. Olay sonrası failler bulunamadığı için herhangi bir gözaltı veya tutuklama işlemi yapılamamıştır. Ancak tıpkı İrlanda’da olduğu gibi, şayet tabloya zarar veren kişiler yakalanabilseydi Andrew Shannon ile aynı kaderi paylaşacakları kesindi.
Ülkemizde de hem sanat eserlerimizi ve hem de kültür varlıklarımızı koruyabilecek nitelikte, çok daha caydırıcı yaptırımların getirilmesi dileği ile..
Kaynak: Thevintagenews, Irishtimes, Wikipedia.
